System penitencjarny na ziemiach polskich w latach 1918-1939 Bachelor thesis

System penitencjarny na ziemiach polskich w latach 1918-1939

The penitentiary system in Polish territories from 1918 to 1939.

Niniejsza praca skupia się na analizie kształtowania oraz funkcjonowania systemu penitencjarnego II Rzeczypospolitej, koncentrując się na latach 1918–1939. Podstawą badań jest metoda historyczna, umożliwiająca odtworzenie realiów społeczno-politycznych, w których rozwijało się więziennictwo odrodzonego państwa polskiego. W pierwszej części pracy przedstawiono definicję systemu penitencjarnego oraz omówiono regulacje prawne, które stanowiły fundament organizacji więziennictwa w tym okresie. Ukazano ewolucję przepisów wynikających z konieczności ujednolicenia różnych porządków prawnych pozostałych po zaborach, a także wskazano, jak istotną rolę odegrały w tworzeniu nowoczesnych rozwiązań penitencjarnych. Kolejne rozdziały koncentrują się na postępowaniu wobec osób pozbawionych wolności, w tym szczególnym potraktowaniu młodocianych i nieletnich przestępców oraz ustanowieniu standardów ich traktowania. Omówiono także znaczenie klasyfikacji i segregacji więźniów, które zaczęto wprowadzać w celu usprawnienia procesu
resocjalizacji oraz skuteczniejszego zapobiegania powrotu do przestępstwa. W dalszej części pracy przeanalizowano strukturę organizacyjną więziennictwa, obejmującą różne typy zakładów karnych oraz nadzór penitencjarny sprawowany nad instytucjami odpowiedzialnymi za
wykonywanie kary. Istotnym elementem jest również omówienie zasad przyjmowania i szkolenia personelu więziennego, gdyż kompetencje i wiedza pracowników penitencjarnych miały kluczowe znaczenie dla prawidłowej realizacji założeń resocjalizacyjnych. Całość rozważań prowadzi do wniosku, że w krótkim okresie międzywojennym udało się wypracować podstawy nowoczesnego więziennictwa, opartego na stosunkowo spójnych regulacjach, kładących nacisk na aspekty wychowawcze i ochronę społeczeństwa. Opracowane wówczas standardy miały w przyszłości istotny wpływ na dalsze prace nad doskonaleniem polskiego systemu penitencjarnego.

This thesis focuses on the analysis of the development and functioning of the penitentiary system in the Second Polish Republic, with particular emphasis on the years 1918–1939. The foundation of the research is the historical method, which allows for the reconstruction of the socio-political context in which the prison system of the newly reborn Polish state evolved.
The first part of the study presents the definition of the penitentiary system and discusses the legal regulations that formed the foundation of prison organization during this period. It highlights the evolution of laws resulting from the need to unify the various legal systems inherited from the partitioning powers, and emphasizes the crucial role they played in shaping
modern penitentiary solutions. The following chapters focus on the treatment of individuals deprived of liberty, including the special treatment of juvenile and underage offenders and the establishment of standards for their care. The significance of prisoner classification and segregation is also discussed, as these practices were introduced to improve the process of rehabilitation and to more effectively prevent recidivism. The later part of the work analyzes the organizational structure of the penitentiary system, including different types of correctional facilities and the supervisory bodies responsible
for the enforcement of sentences. Another important element is the discussion of the recruitment and training of prison staff, as the competence and knowledge of penitentiary personnel were crucial for the proper implementation of rehabilitation objectives. The entirety of the analysis leads to the conclusion that, within a relatively short interwar period, the foundations of a modern penitentiary system were successfully established. This system was based on relatively coherent regulations that emphasized both educational aspects and the protection of society. The standards developed during that time had a significant influence on the future evolution and improvement of the Polish penitentiary system.

system penitencjarny, zabory, regulacje prawne, resocjalizacja, młodociani
przestępcy, klasyfikacja i segregacja więźniów, szkolenie kadry, personel więzienny, ochrona społeczeństwa, zakłady karne

penitentiary system, partitions, legal regulations, rehabilitation, juvenile offenders, classification and segregation of prisoners, staff training, prison staff, protection of society, correctional facilities.